Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp

Thuốc tránh thai khẩn cấp là biện pháp tránh thai có hiệu quả khả cao sau khi giao hợp không sử dụng một biện pháp phòng tránh nào. Tuy nhiên, không được dùng thuốc tránh thai khẩn cấp như một biện pháp tránh thai thường xuyên. Thuốc không phòng tránh được bệnh lây truyền qua đường tình dục và HIV/AIDS.

Thuốc tránh thai khẩn cấp

Thuốc được chỉ định dùng cho những phụ nữ có quan hệ tình dục đột xuất (chồng công tác xa, thỉnh thoảng mới gặp), các bà các chị không sử dụng biện pháp tránh thai nào hoặc các biện pháp tránh thai đều “”bó tay”". Như quên uống thuốc tránh thai hàng ngày, tính sai ngày an toàn, dụng cụ tử cung (vòng tránh thai) bị tuột, bao cao su bị rách, thủng.

Viên tránh thai khẩn cấp còn đặc biệt cần cho những phụ nữ trẻ có quan hệ lần đầu không dùng biện pháp tránh thai, chưa muốn có thai, hoặc bị cưỡng hiếp…

Nếu đã giao hợp mà không dùng biện pháp tránh thai nào thì bạn gái có thể dùng thuốc tránh thai khẩn cấp. Đối với những ai “quên” không dùng bao, định xuất tinh ra ngoài mà không kịp, hoặc đối với người bị hiếp dâm thì đây là một biện pháp thích hợp.

Cách sử dụng:
 Hiện nay trên thị trường có nhiều loại thuốc với các cách dùng khác nhau:
 Thuốc mang nhãn hiệu Postinor: Thuốc này đóng vỉ hai viên. Nếu bạn có sẵn thuốc thì chỉ cần uống một liều duy nhất một viên sau giao hợp trong vòng một tiếng. Tuy nhiên, nếu bạn không kịp mua thuốc trong vòng một tiếng, bạn có thể uống 1 viên trong vòng 72 giờ sau giao hợp (càng sớm càng tốt) và 1 viên nữa sau viên đầu 12 giờ.

Nếu không có loại đó, bạn có thể dùng tăng loại thuốc tránh thai thông thường loại phối hợp như: Choice, Rigevidon, Microgynon, Marvelon (Loại thuốc tránh thai chỉ có một hoóc môn dành cho phụ nữ cho con bú không dùng làm thuốc tránh thai khẩn cấp được). Liều sử dụng: Uống 4 viên trắng (viên có chứa hoóc môn) trong vòng 72 giờ kể từ khi giao hợp (càng sớm càng tốt), sau đó 12 giờ uống 4 viên trắng nữa.
Thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ có levonorgestrel (LNG) gồm các vỉ thuốc có tên:

Thuốc levonelle-2, norievo, plan B, postinor, postinor-2 trong thành phần có chứa 0,75mg LNG: Uống 1 viên trong vòng 8 giờ sau khi giao hợp không được bảo vệ; 8 giờ sau uống thêm 1 viên nữa.

Thuốc microlut, norgeston, microval chứa 0,03mg LNG: Uống 25 viên/lần trong vòng 8 giờ sau khi giao hợp không được bảo vệ; 8 giờ sau uống thêm 25 viên nữa.

Thuốc ovrrette chứa 0,375mg LNG: Uống 20 viên/lần trong vòng 8 giờ sau khi giao hợp không được bảo vệ; 8 giờ sau uống thêm 20 viên nữa.
 Thuốc tránh thai phối hợp có chứa ethynil estradiol (EE) và levonorgestrel (LNG) hoặc norgestrel (NG), gồm các vỉ thuốc có tên: Neogynon, noral, nordiol, ovidon, ovral… trong thành phần có chứa 50mcg EE + 0,25mg LNG hoặc 50mcg EE + 0,5mg. Uống 2 viên trong vòng 72 giờ đầu sau giao hợp không được bảo vệ; 12 giờ sau khi uống liều đầu, uống tiếp 2 viên.
 Nordette, regevidon (gọi viên choice), ovral L… trong thành phần có chứa 30mcg EE + 0,15mg LNG hoặc 30mcg EE + 0,3mg NG. Uống 4 viên trong vòng 72 giờ đầu sau giao hợp không được bảo vệ, 12 giờ sau khi uống liều đầu, uống tiếp 4 viên.

Một số điểm lưu ý
Tất cả các thuốc trên uống liều đầu càng sớm càng tốt sau quan hệ tình dục không được bảo vệ.
Thuốc tránh thai khẩn cấp được coi là an toàn (hiệu quả đạt 75%) nhưng không được sử dụng như một biện pháp tránh thai thường xuyên. Trong một tháng không nên dùng quá 2 lần vì càng dùng nhiều thì hiệu quả càng giảm.
Có tới 50% số phụ nữ dùng thuốc tránh thai khẩn cấp bị buồn nôn và nôn. Như vậy, hiệu quả của thuốc sẽ bị giảm, chưa kể các tác dụng phụ khác như kinh nguyệt không đều, rong huyết, đau đầu, chóng mặt…

Nếu sau khi uống bị nôn thì phải uống ngay liều khác để thay thế. Nếu sau khi uống 2 giờ mới nôn thì không cần uống bù. Nhất thiết phải uống đủ 2 liều mới có tác dụng.

- Không được sử dụng thường xuyên, trong một tháng dùng nhiều nhất một lần, chứ không thể dùng hàng tháng.

- Trong 72 tiếng uống thuốc, cách 12 tiếng lại uống viên tiếp theo, tổng là 2 viên. Thuốc uống càng sớm hiệu quả càng cao.

- Nếu bị nôn sau 2 tiếng uống thuốc, bạn cần kịp thời uống bổ sung viên khác.

- Sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp lại tiếp tục làm “chuyện ấy”, bạn cần phải thực hiện biện pháp tránh thai khác (bao cao su), nếu không vẫn có khả năng mang thai như thường.

- Người bị bệnh tim mạch, tiểu đường, ung thư vú, cho con bú 6 tháng sau khi sinh, đang mang thai, không được sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.

Thuốc tránh thai

Tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp

Buồn nôn

Có khoảng 50% XX sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp có cảm giác buồn nôn. Tuy nhiên, cảm giác này thường không kéo dài quá 24 tiếng.

Nôn

Có khoảng 20% bạn nữ uống thuốc tránh thai khẩn cấp bị nôn. Nếu XX đồng thời sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp với một số thực phẩm khác, hoặc uống vào lúc trước khi đi ngủ thì có thể giảm cảm giác buồn nôn hoặc nôn mửa.

Tử cung ra máu bất thường

Một số bạn gái sau khi dùng thuốc tránh thai sẽ có hiện tượng ra máu, phần lớn là không có vấn đề gì đáng lo ngại. Nhưng để có thể hiểu và dùng thuốc một cách an toàn, tốt nhất bạn nên hỏi, có sự tư vấn của bác sỹ, hoặc người có kinh nghiệm để tránh hậu quả không đáng có về sau.

Kỳ nguyệt san thay đổi

Khá nhiều bạn gái sau khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp, chu kỳ kinh nguyệt vẫn diễn ra theo đúng thời gian trước đó, nhưng cũng có một số bạn, kỳ nguyệt san sẽ bị chậm hoặc đến sớm hơn thông thường. Nếu nguyệt san trễ một tuần, bạn nên thử nghiệm nước tiểu, để xác minh sẽ có phải thuốc tránh thai khẩn cấp đã “thất bại”.
Không dùng viên tránh thai khẩn cấp khi có thai hoặc bị dị ứng với thuốc tránh thai.

Trương Dương tổng hợp